Agata zaobserwowała na krzewach róży w tym roku duży pojaw mszyc. Pędy i liście nie wyglądały zdrowo, oblepione były kleistą spadzią. Jednocześnie Agata zauważyła w pobliżu i na samych krzewach mnóstwo mrówek, które w rządkach wchodziły i schodziły z pędów. Początkowo myślała, że mrówki pomogą pozbyć się mszyc, jednak kiedy przyglądnęła się bliżej, okazało się, że mrówki nie niosły do mrowiska martwych szkodników. Agatę zainteresowało w jakim celu tak chętnie odwiedzały róże? W bibliotece wypożyczyła książkę o mrówkach, z której dowiedziała się wielu ciekawych rzeczy, jak również znalazła odpowiedź na nurtujące ją pytanie. To spadź, którą wydzielają mszyce sprawiła, że pojawiły się mrówki, które wykorzystują tę słodką substancję do swoich potrzeb, z korzyścią dla samych mszyc, dla których płyn ten jest wydaliną. Wydzielina mszyc jest spożywana przez mrówki, które z kolei chronią mszyce przed np. biedronkami. Obydwa gatunki mogą jednak żyć bez siebie. Agata wywnioskowała z tego, że oddziaływanie „mrówki-mszyce” nazywa się ....................................

Majka lubi spacerować po lesie. Podczas całorocznych wycieczek do pobliskiego lasu bukowego zaobserwowała, że wczesną wiosną, w tym gęstym lesie liściastym (o tej porze jeszcze bezlistnym i dlatego dobrze oświetlonym) szybko zakwitają rośliny runa: zawilce, przebiśniegi, przylaszczki. W lecie, gdy drzewa rozwiną liście i odetną dopływ światła, dno lasu porastają tylko nieliczne cieniolubne rośliny. Majka wywnioskowała więc, że oddziaływanie „drzewa liściaste – rośliny runa” nazywa się ....................................

Wojtek podczas egzotycznej podróży po tropikalnych lasach deszczowych fotografował kwiaty. Szczególnie zainteresowały go storczyki, rosnące wprost na pniach drzew. Dowiedział się, że storczyki nie szkodzą drzewom, a korzystają jedynie ze ściekającej wody i substancji mineralnych zmywanych z powierzchni kory i liści, niewykorzystywanych przez drzewo. Ponadto, dzięki drzewu właśnie, znajdują się wyżej, w lepszych warunkach świetlnych. W związku tym drzewo nie ponosi ani korzyści ani strat. Wojtek wywnioskował więc, że oddziaływanie „storczyk-drzewo” nazywa się ....................................

Wiesiek zaobserwował w ogrodzie pojawienie się dziwnych roślin. Owijały się gęsto wokół pędów kwiatów, miały silnie zredukowane liście, które były niezdolne do fotosyntezy. Po bliższej obserwacji zauważył też, że rośliny te czerpały pokarm z żywiciela za pomocą ssawek wyrastających z łodygi (ssawki wrastały do wiązek przewodzących kwiatów ogrodowych). W Internecie przeczytał, że ta dziwna roślina to kanianka. Jej wpływ na kwiaty był negatywny, które osłabione były bardziej podatne na choroby. Wiesiek doszedł do wniosku, że oddziaływanie „kanianka-kwiat” nazywa się ....................................

Agatę zainteresowały porosty, które porastają duże kamienie wokół jej domu. Chciała dowiedzieć się jak to się dzieje, że cokolwiek może rosnąć na tak nieprzyjaznym podłożu. W literaturze znalazła wytłumaczenie: „Porosty są organizmami pionierskimi porastającymi nawet tak ubogie podłoża jak kamienie i głazy narzutowe, beton, tynk, cegły, eternit czy dachówki. Porosty tworzą plechy, które zbudowane są z dwóch głównych komponentów: grzyba i glonu - oba te gatunki są od siebie uzależnione i w razie rozpadu plechy nie są zdolne do samodzielnego życia w środowisku lądowym ani wodnym.” Agata doszła do wniosku, że to oddziaływanie „grzyb-glon” nazywa się ....................................

Olka oglądała film przyrodniczy o afrykańskiej sawannie. Zainteresowały ją szczególnie lwy, zaliczane do pięciu najbardziej niebezpiecznych zwierząt afrykańskich. Lwy nie tylko same polują, aby zdobyć pożywienie dla stada, ale też często wykorzystując przewagę liczebną odbierają zdobycz innym drapieżnikom, np. gepardom. Upolowaną lub zdobytą zwierzyną posila się całe stado, a każdy lew stara się zjeść jak najwięcej, ponieważ dzienne zapotrzebowanie pokarmowe dorosłego samca sięga 7 kg, a samicy 5 kg mięsa. Najsilniejszy lew zjada najwięcej, po nim pozostałe samce, później samice, a na końcu młode. Resztki padliny pozostawione przez stado dojadają hieny cętkowane, które potrafią całkowicie ogołocić szkielet z mięsa w ciągu godziny.

Olka dowiedziała się, że oddziaływanie „lew-hiena” nazywa się ............................................

Ulka oglądała film przyrodniczy o afrykańskiej sawannie. Zainteresowały ją szczególnie lwy, zaliczane do pięciu najbardziej niebezpiecznych zwierząt afrykańskich. Lwy nie tylko same polują, aby zdobyć pożywienie dla stada, ale też często wykorzystując przewagę liczebną odbierają zdobycz innym drapieżnikom, np. gepardom. Upolowaną lub zdobytą zwierzyną posila się całe stado, a każdy lew stara się zjeść jak najwięcej, ponieważ dzienne zapotrzebowanie pokarmowe dorosłego samca sięga 7 kg, a samicy 5 kg mięsa. Najsilniejszy lew zjada najwięcej, po nim pozostałe samce, później samice, a na końcu młode. Resztki padliny pozostawione przez stado dojadają hieny cętkowane, które potrafią całkowicie ogołocić szkielet z mięsa w ciągu godziny.

Ulka dowiedziała się, że oglądane na filmie oddziaływanie „lew-gepard” nazywa się .................................

Ewa interesuje się afrykańskimi ptakami, a ostatnio dużo czytała o bąkojadach. Ci kuzyni szpaków zamieszkują afrykańską sawannę i żerują na wielkich zwierzętach roślinożernych (bawołach, słoniach, nosorożcach, zebrach, antylopach). Wyjadają im ze skóry pasożyty (kleszcze, larwy owadów). Nogi bąkojadów są krótkie i wyposażone w ostre pazury, dzięki czemu mogą się utrzymać na grzbiecie poruszającego się ssaka. Bąkojady nie tylko oczyszczają skórę zwierząt, ale pełnią również rolę strażników ostrzegających o zagrożeniu. Są towarzyskie, żerują i nocują w stadach. Gnieżdżą się w dziuplach drzew. Współżycie bąkojad - nosorożec przynosi więc obopólną korzyść, lecz nie jest konieczne, bo każde z tych zwierząt jest w stanie żyć niezależnie. Ewa wie, że oddziaływanie „bąkojad-nosorożec” nazywa się ............................................

Marcin wybrał się z kolegami na ryby nad jezioro. Już po godzinie koledzy mogli pochwalić się dobrym połowem. Marcin na wędkę złowił okonia. Ryba była całkiem spora: mierzyła 45 cm i ważyła 1,5 kg! Zanim upiekł rybę w ognisku, postanowił ją oczyścić. Oskrobał łuski, usunął wnętrzności. W żołądku okonia znalazł mniejsze rybki, głównie ukleje i płocie. Marcin stwierdził, że oddziaływanie „okoń-płoć” nazywa się ....................................