คำสุดท้ายวรรคที่ 1 ไม่นิยมเสียงสามัญ

คำสุดท้ายวรรคที่ 2 ไม่นิยมเสียงจัตวา

คำสุดท้ายวรรคที่ 3 ไม่นิยมเสียงจัตวา

คำสุดท้ายวรรคที่ 4 นิยมเสียงสามัญ

กลอนสักวา

กลอนดอกสร้อย

กลอนนิทาน

กลอนสด

ถ่านหินลือชา รถม้าลือลั่น เครื่องปั้นลือนาม งามพระธาตุลือไกล ฝึกช้างใช้ลือโลก

เมืองร้อยเกาะ เงาะอร่อย หอยใหญ่ ไข่แดง แหล่งธรรมะ

เมืองประมง ดงโรงงาน ลานเกษตร เขตประวัติศาสตร์

เมืองแห่งทะเลภูเขา สุดหนาวในสยาม

เพราะหนึ่งบทมีแปดวรรค

เพราะหนึ่งบทสัมผัสแปดที่

เพราะหนึ่งวรรคมีแปดพยางค์(คำ)

เพราะทุกวรรคจะต้องสัมผัสในพยางค์ที่แปด

การใช้คำซ้า

การสัมผัสสระ

การเล่นเสียงวรรณยุกต์

การสัมผัสอักษร

สัมผัสในเป็นสัมผัสอยู่ภายในวรรค

สัมผัสนอกเป็นสัมผัสระหว่างวรรค

สัมผัสเชื่อมระหว่างบทกำหนด ๑ แห่ง

คำท้ายวรรคหน้าสัมผัสกับคำที่ ๓ หรือ ๕ ของวรรคหลัง

รับ รอง สดับ ส่ง

รอง รับ สดับ ส่ง

สดับ รับ รอง ส่ง

สดับ รอง รับ ส่ง

นำกลกลอนลีลามาเชิดชู ตามแบบครูชี้แนะให้แกะรอย

พรมชีวิตชุ่มชื่นให้พืชพันธุ์ มอบแมกไม้มวลมนุษย์สุดพรรณนา

แก้วประกายพรายพร่างทางกลอนแก้ว วามวับแวมวาดลายไว้งามหรู

ละอองโปรยเปียกปอนตอนเย็นย่ำ สายฝนพรมพรูพร่างสร้างสุขสรรค

เป็น – เต็ม

เข็ม – เต็ม

ทั่ง – เป็น

ฝน – ผล

ไท – ให้

น้อง – ป้อง

ปก – ป้อง

สามัคคี – พี่

ตูมตั้งบังใบอรชร

นิลบลพ้นน้ำขึ้นรำไร

น้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลา

ว่ายแหวกปทุมาอยู่ไหวไหว