เพื่อเป็นคติบำรุงปัญญาแก่ประชาชน

เพื่อใช้เป็นตำราในการทำสงคราม

เพื่อให้เกิดความรักชาติบ้านเมืองของตน

เพื่อให้เป็นตัวอย่างแก่แม่ทัพนายกองทั้งหลาย

เพื่อหวังอามิสสินจ้างรางวัล

เพื่อตัดกำลังข้าศึกมิให้ยกล่วงไปถึงหงสาวดี

เพื่อไม่ให้ใครมาดูถูกว่าทหารมอญไม่มีฝีมือในการต่อสู้

เพื่อแสดงให้เห็นว่าทหารมอญนั้นมีฝีมือเหนือกว่าทหารพม่า

รักศักดิ์ศรี รอบคอบ

กล้าหาญ เฉลียวฉลาด

โหดเหี้ยม มีเล่ห์เหลี่ยม

รักษาคำสัตย์ ไหวพริบดี

ถูกจองจำ

ถูกลงโทษ

ถูกตี

ถูกย้าย

โลภมาก

เจ้าชู้

กระหายอำนาจ

รักสัตย์ ซื่อตรง

มีอายุมาก

เสียรู้

ประมาท

ฝีมือไม่ถึงขั้น

มีคนรักอยู่แล้ว

ต้องการออกบวชชี

ถือว่าตนมีฐานะสูงกว่า

ไม่อยากจากพ่อแม่

มีความสามารถในการรบ

มีรูปร่างใหญ่โตกว่าผู้อื่น

มีความสามารถในเพลงทวน

สามารถต่อสู้กับศัตรูได้ทีละหลาย ๆ คน

จะลากลับไปหงสาวดี

ให้พระเจ้ามณเฑียรทองฆ่า

แสดงฝีมือเป็นเกียรติยศ

อยากครองเมืองเป็นมหาอุปราช

มีม้าดี กำลังมาก

ทำอุบายเพื่อกาจุดอ่อนของกามะนี

มีตระกรวยกับขอเหล็กเป็นเครื่องราง

หลอกหล่อให้ม้าของกามะนีอ่่อนกำลังลง

เตรียมบุกเข้าตีกรุงอังวะ

ส่งทูตมาขอตัวสมิงพระรามไปอยู่ยังกรุงจีน

ส่งพระราชสาส์นมาท้ารบกับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง

ให้เลิกทัพกลับไปยังกรุงจีนตามที่ได้ให้สัญญาไว้

คิดถึงบ้าน

ไม่ต้องการเลี้ยงบุตร

เกิดความน้อยใจที่ถูกเรียกว่าเชลย

เกิดความเบื่อหน่ายในตัวพระราชธิดา

อาสากวาดบ้านทุกวันหยุด

อาสาแยกขยะก่อนนำไปทิ้งทุกครั้ง

อาสาทำอาหารมื้อเย็นให้เพื่อนรับประทาน

อาสาไปดูแลคุณยายที่ต่างจังหวัดในช่วงปิดเทอม

ช้างดีต่อเมื่อขี่จึงจะรู้ว่าดี

ม้าดีต่อเมื่อเอามือแตะหลังดูจึงจะรู้ว่าดี

ทหารดีถ้าอาสาออกทำศึกสงครามจึงจะรู้ว่าดี

สตรีงามต้องถึงพร้อมด้วยมีวิชาความรู้จึงจะนับว่างาม

สมิงพระรามไม่เลือกม้าที่เป็นม้าหลวง

สมิงพระรามเลือกม้าของหญิงม่าย

สมิงพระรามเลือกม้าตัวที่ใช้มือแตะหลังแล้วอ่อนหลังทรุดลง

สมิงพระรามขอทดลองฝึกหัดม้าเพื่อให้เชื่องก่อน

พระเพลา หมายถึง หัวเข่า

พระวิสูตร หมายถึง ม่าน

พานพระศรี หมายถึง พานหมาก

พระราชนัดดา หมายถึง หลาน